Nelson
Rolihlahla Mandela, Güney Afrika Transkei’deTembu kabilesinin şefi
Henry Mandela'nın çocuğu olarak18 Temmuz 1918’de dünyaya geldi. Mandela ailesi
içerisinde okula giden ilk fert olarak 7 yaşına geldiğinde okula başladı.
Nelson ismini okul öğretmeni İngiliz
Horatio Nelson’dan aldı. Bu yıllarda babasını tüberkülozdan kaybetti.
Çok çalışkan olduğundan dolayı üç yılda bitirilen Clarkebury
Boarding Institute (lise) eğitimini iki yılda bitirerek 19 yaşında Healdtown’da
ki Fort Beaufort College’de işletme alanında eğitimini sürdürdü. Bu okuldayken
siyasi faaliyetler ve boks, koşu gibi spor faaliyetleriyle ilgilendi. İleride çok
yakın arkadaş olacağıOliver Tambu ile
tanıştı. Öğrenci boykotuna karıştığı için okuldan uzaklaştırıldı.
Doğduğu şehir Transkei'yi bırakarak Transvaal'a
gitti. Buradaki madenlerde asayişi sağlamak için polis memurluğu yaptı.
Üniversite eğitimine devam etmek istedi. O dönemde Mandela gibi çalışanlara
sunulan mektupla öğretim sistemiyle 1942’de Witwaterstrand Üniversitesinin
hukuk bölümünü bitirerek “Güney
Afrika’nın ilk siyahî avukatı” ünvanını
almaya hak kazandı.
İngilizlerin Afrikalı halka karşı kurdukları baskı ve ırkçı
politikalar sebebiyle Afrika halkı Afrika Milli Kongresini (ANC) kurmuştu.
Beyaz ırkçılığını hazmedemeyenlerden birİ olan Mandela’da 1944’te bu örgüte
katıldı ve çok kısa bir süre içerisinde Gençlik Birliği Başkanlığına yükseldi.
Irkçılığa karşı Afrika halkının sesi olan Mandela bir lider olarak görülmeye
başladı.1962’de İngilizlerin ırkçı politikalarına karşı Afrikalılar tarafından
kurulmuş silahlı mücadele kanadı olan Umkonto ve Sizwe'nin (Milli Mızrağı)
örgütlenmelerini yaparak başkan seçildi.
1962 yılının başlarından itibaren Afrika başta olmak üzere,
İngiltere ve Avrupa’da bazı ülkeleri ziyaret ederek destek arayışında bulundu.
Bazı sol ülkeler ve Afrika ülkelerinden parasal yardım ve silah desteği aldı.
Ülkeye döndüğünde beklemediği olaylarla karşılaştı. İzinsiz olarak yurt dışına
çıktığı, halkı isyana teşvik ettiği iddialarıyla yargılandı. Sadece beyaz
insanların temsil edildiği kanunlara uymak istemediğini mahkemelerde haykırdı.
Fakat ırkçı yönetim onu hiçbir şekilde dinlemeyerek 1962’de 5 yıl, 1964’te de
Afrika Hükümeti'ni devirmek için gizli plan yaptığı gerekçesiyle ömür boyu
hapis cezasına çarptırıldı. Tam bu dönemde de Amerika gibi büyük devletlerde ve
dünyanın dört bir yanında 2. dünya Savaşının oluşturduğu serbestlikle
sömürgeciliğe karşı mücadele başlatılmıştı. Mandela’da diğer özgürlükçüler gibi
eşitlik mücadelesini sürdürenler için bir ışık gibi görülmeye başlamıştı. Ama
özgürlük kafese sokulmuştu.
Güney Afrika, Robben Island’da 27 yıl hapis yattı. 1980’lere
gelindiğinde ırkçı yaklaşımlar artık tüm dünyada istenmeyen bir davranış olarak
kabul edildi. Nelson Mandela içerdeyken bile ırkçılıkla mücadele ediyordu. Onun
içerdeki varlığı dışarıdakinden daha etkili olmuş, hem dünyanın tepkisi hem de
Güney Afrika Cumhuriyeti Devlet Başkanı Frederik W. De Klerk’in, 30 yıllık
siyaset yasağını kaldırması ve af ilan etmesiyle 2 Şubat 1990’da Cape Town'daki
cezaevinden çıktı. Tam 27 yıl hapis yattıktan sonra 71 yaşında serbest
kalmıştı. Nelson Mandela’nın bu kararlı mücadelesi sonucunda 18 Mart 1992
siyahlara eşit vatandaşlık hakkı tanındı. Siyahlara ait olan bir ülkede
siyahlar mücadele ederek beyazlarla eşit oluyordular.
Güney Afrika’nın demokratik bir seçimle göreve gelen ilk devlet
başkanı olarak tarihe geçmiş (Mayıs 1994–Haziran 1999) ve şu anda da demokratik
faaliyetlerine devam etmektedir.
"Mücadele benim hayatımdır. Hayatımın sonuna
kadar siyahların bağımsızlığı için mücadele edeceğim."
Mandela'ya 1979'da Nehru Ödülü, 1981'de Bruno Kreiskyİnsan Hakları
Ödülü, 1983'te UNESCO'nun Simon BolivarÖdülü ve 15
Ekim 1993'te ise Frederik W. De Klerk ile beraber Nobel Barış Ödülü verilmiştir.
Afrikalılar, Mandela olmadan bunun gerçekleşemeyeceğine inanır.
Bugün Mandela, bir özgürlük savaşçısı olarak kabul edilir. Mandela siyahların
beyaz umududur.
Nelson Mandela, Güney Afrika’da, kabilesindeki büyüklerinin
kendisine taktığı Madiba lakabıyla ya da birçok Güney
Afrikalının kullandığı gibi Mkhulu(Büyükbaba)
olarak anılır.
Adem Suad
ademsuad@gmail.com
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder